Van kansloos achterin naar ineens vooraan eindigen, daar moet je een doorbraak voor forceren. In mijn overvolle fietsenstalling vind ik alleen achterin nog een plekje, maar dankzij een sluisje sta ik toch snel op het perron: de laatsten kunnen zo de eersten zijn.
Politicus Geert Wilders lukte zo’n doorbraak bij de verkiezingen voor het Europees parlement. Terwijl president Obama wereldwijd ontzag afdwingt met zijn stelling ‘de westerse wereld is niet in oorlog met de Islam’, wordt een Nederlandse politicus met een diametraal tegenovergestelde mening bijna de grootste partij van het land. Je hebt gezaghebbende politici die het kiezersvolk als gids door de complexiteit van het leven leiden (de ‘onderwijzers’), tegenover populisten die vooral inspelen op de onderbuikgevoelens van het kiezersvolk.
Zo’n doorbraak is niet vanzelfsprekend blijvend. Uit veiligheidsoverwegingen wordt ’s avonds ‘het fietskelder-sluisje’ gesloten. Daags voor de verkiezingen was het al laat bij het uitstappen van de trein en was het omlopen geblazen. Ineens duikt een reiziger uit het niets op, onzichtbaar in het donker. Bij de vorige Europese verkiezingen stond deze man midden in de schijnwerpers toen hij uit het niets ineens met twee zetels, de proteststemmers op zijn hand kreeg. Nu verdwijnt hij onzichtbaar in de donkere nacht. Soms is het veiliger om doorbraken tijdelijk te sluiten, vaak slippen ze door gebrek aan richting vanzelf dicht.
