Kerstmarkt

Wiens geboorte vieren we met kerstmis? Een vraag die schijnbaar niet iedere tiener kan beantwoorden.
Bijna de gehele wereld wordt religieuzer, met uitzondering van West Europa. Terwijl in de USA bijvoorbeeld presidentsverkiezingen worden gewonnen met het etaleren van je gelovigheid, lijkt het aantal gelovige Europeanen af te nemen. Alleen de commerciële uiterlijkheden van kerstmis worden in Europa breed uitgedragen en vaak overgenomen uit de V.S. Iedere stad heeft nu een variant op de “Central Park ijsbaan”, een expositie van ijssculpturen, een kerstman, kerstdiners, bijbehorende kleding en een kerstmarkt.

Kerst lijkt een louter commercieel feest te worden. Geld verdienen lijkt voorop te staan. Makkelijk geld verdienen aan de wens van de klant om zich materieel te onderscheiden van de ander. Het begint bijvoorbeeld al met de verkoop van veel te dure kerstbomen. Samen met mijn vrouw heb ik bij een kweker in de buurt een verse volle blauwspar van 2 meter op het veld uitgezocht. De man spitte de boom uit de grond en deed een plastic zak om de kluit. Hij legde de boom in de auto en zijn dochtertje rekende af. Kosten…€ 5,-! Kun je nagaan wat verkopers van kerstbomen in de Randstad aan marges pakken. En dat geldt niet alleen voor de kerstbomen.

Toch lijkt ook de Nederlander behoefte te hebben aan spirituele gedachten, een inhoudelijk houvast. De kerstmarkt in onze wijk werd dit jaar druk bezocht. Niet alleen omdat de plaatselijke middenstand een culinair element aan de kerstmarkt had toegevoegd. Ik had het gevoel dat zowel de koren als de luisteraars zich bewuster waren van de teksten die gezongen werden. De kerk had haar poorten geopend en een groot aantal ouders nam hun kindertjes mee naar binnen om toch iets over de achtergrond van kerstmis mee te geven aan hun kroost.

Tegenover de kerk staat een kroeg, het blijft immers “beneden de moerdijk”. Daarnaast bevindt zich een boekhandel. Achter in de winkel trof ik de man aan die voor mij in sterke mate de diepere gedachten achter kerst ‘belichaamt’: bisschop Tiny Muskens. Een man die in staat is om in het huidige media-tijdperk aandacht te vragen voor de armen, zieken en daklozen van deze wereld. Iemand die de huidige multiculturele vraagstukken kan afzetten tegen de toekomstige ontwikkelingen. Wat staat ons te wachten wanneer de grote mensenmassa’s in India en China mogelijkheden krijgen om zich te ontwikkelen en zich over de wereld zullen verspreiden? Wat kunnen we leren van Indonesië, een land waar vele culturen naast elkaar leven. Deze kerst ga ik zijn boek ‘wees niet bang’ lezen, en ik niet alleen. Zijn levensverhaal boeit vele mensen. Ik kon nog net een laatste exemplaar bemachtigen.

Ik wens U een zalig kerstfeest toe.

4-7-1-1- of 4711

De tijd vervliegt soms wel erg letterlijk. Ons lichaam bestaat voor het grootste deel uit water. Dagelijks gebruiken we er grote hoeveelheden van om ons schoon te wassen. En sommige watertjes laten ons lekker ruiken. Het lijkt zelfs vanzelfsprekend dat we altijd zuiver drinkbaar water uit de kraan krijgen. In de Biesbosch zijn voor Rotterdammers immense waterbekkens aangelegd. We staan 's ochtends onder de douche en vooral de dames onder ons willen dan nog wel eens een lekker geurtje ' opdoen'. Het lijkt wel of die parfummetjes het steeds langer volhouden, gedurende de dag. Toch heel bijzonder hoe die kleine hoeveelheid vocht in staat is om een paar uur lang de lucht om ons heen op een prettige wijze te vullen. Suskind heeft daar een heel mooi boek over geschreven, het parfum. Ook bij dit soort producten is sprake van mode. Al houden sommige geurtjes het wel heel lang vol. De geur is dan ook een bijzonder iets, we hebben er een feilloos geheugen voor. Laat iemand even ruiken aan een geur en gelijk komt de herinnering naar boven aan de lagere school, de dampende tent op de camping etc.. Ieder heeft zo zijn favoriete parfums of geurtjes die direct herkend worden. White linen en L'air du Temps zijn van die geurtjes die ik van verre herken. Niet alle watertjes hebben schijnbaar het eeuwige leven. Een van de eerste eau de toilettes kwam uit Keulen. Niet direct een plaats waar je een mondain publiek verwacht, maar heel veel vrouwen hebben met een extra vleugje Keuls water een man aan de haak geslagen. De herinnering daar aan vervliegt snel, kwam ik achter bij het verlaten van de gesloten afdeling geriatrie in een ziekenhuis. Mijn oom was met verschijnselen van Alzheimer daar opgenomen. Bij het verlaten van de afdeling fluisterde de jonge verpleegkundige de code van de toegangsdeur in mijn oor; 4,7,1,1,. Dat ruikt lekker, riep ik enthousiast. Ze keek me maar raar aan. De code zei haar duidelijk niets, voor haar was het een willekeurige cijfercombinatie. Keuls water was voor haar vervlogen tijd en voor mij? Even eraan ruiken en mijn oma komt weer tot leven.

Roland Garros

De locatie, het Amsterdamse bos op een mooie zonnige tweede pinksterdag. Je trekt er met de familie op uit omdat een van de kinderen deelneemt aan een landelijke hockeycompetitie voor c-meisjes. Lekker in de zon op de tribune. Pilsje en leuke ouders in de buurt. Zonder dat je op het veld hoeft te kijken, zie je al aan de haardracht van de meisjes welke sport gespeeld wordt. Op de achtergrond zie je nog een groot groen vlak met witte uniformen, cricket dus. Een spelletje dat in Nederland toch alleen door een select gezelschap wordt gespeeld.
Leuk zo'n toernooi, maar wat als de afstand veel te groot is. Ja, dan had je vroeger gewoon pech. Hopen dat het op de tv wordt uitgezonden en dat je op tijd achter de buis zit. Anno 2004 gaat dat anders. Het is eerste pinksterdag en Nederland krijgt extra regen van boven. In Parijs is het droog en kan een leuk tennis toernooi, Roland Garros, worden afgewerkt. Je dochter houdt van tennis, alleen zit die dochter in Nieuw Zeeland!
Internet biedt uitkomst. Je sluit een webcam aan op je computer en gaat via MSN chatten met je dochter in Nieuw Zeeland. De eigen beeldbuis is afgestemd op Roland Garros. De webcam richten op de tv, en zie daar. Dochter kijkt naar een PC in een hostel in Auckland Nieuw Zeeland , via MSN, via onze eigen tv-buis naar een tenniswedstrijd in Parijs. Via de website van Rolland Garros houdt ze de standen op de andere velden bij en chat tegelijkertijd met andere vriendinnen.
Allemaal mooie techniek, denk ik de volgende dag terwijl ik langs de kant sta bij het hockeytoernooi. Wat die Kees niet allemaal kan met internet. En toch is het langs de kant leuker. Er gaat toch niets boven de sfeer en emotie langs de lijn. De digitale wereld geeft veel, maar de emotie en het gevoel van de aai over de bol van je dochter, ja…. dan blijven computers en tv's toch gewoon koele apparaten.

Blufpoker

Het blijft verrassend hoeveel overeenkomsten er zijn tussen op het oog totaal verschillende zaken. Zo zat ik te bladeren in het boek " Van blufpoker tot monumentenprijs". Een publicatie waarin Frans Horsten de restauratie beschrijft van het begijnhof in het Vlaamse Hoogstraten.
Restauratie is bijna altijd een bijna onmogelijk traject. Dat geldt voor Het Oogziekenhuis maar ook voor begijnhoven. In de lage landen zijn er niet zoveel begijnhoven meer. In de 12e en 13 eeuw reageren religieus geïnspireerde vrouwen op de decadente toestanden in de kerk. Ze wensen een geloof dat in rechtstreekse relatie staat tot god en niet via de omweg van de decadente kerk. In de Nederlanden gingen de begijnen samenwonen in begijnhoven. Elders verdwenen de begijnen weer zo rond 1500 maar in de Nederlanden hielden de begijntjes stand, daar ze hier in hun hoven samenwoonden. In Dordrecht, Schiedam en Delft hadden lange tijd een begijnhof. In Amsterdam, Breda en in Vlaanderen bleven ze bestaan.
In perioden van welvaart willen historische gebouwen nog wel eens ten prooi vallen aan de vernieuwingsdrift. Oude stadcentra in bijvoorbeeld Brugge en Gent vinden we nu extra mooi, maar bleven bestaan omdat die steden na de gouden periode gewoon te arm waren om de boel te slopen.
Gelukkig maken steeds meer mensen zich sterk voor restauratie van historische gebouwen, zoals ons ziekenhuis. En uiteindelijk vaak met succes. Net als in Hoogstraten waar 34 individuen verder schrijven aan een verhaal uit 1340, het begijnhof. Tot voor ruim 10 jaar geleden een bouwval. Nu in een prachtige staat gerestaureerd en winnaar van verschillende monumentenprijzen, waaronder de Europa Nostra Award. Frans Horsten vat in zijn boek mooi samen wat restauratie is: " In essentie is restauratie niet meer dan zorgen voor continuïteit van het verleden, met respect voor wat is en met oog voor de toekomst. In een maatschappij die steeds chaotischer wordt, heeft monumentenzorg een ' vertragende functie' . Monumenten doen ons stilstaan bij de authentieke en de essentie van de dingen. Het Begijnhof project in Hoogstraten is een aanklacht tegen het ruimtelijk (wan)beleid, tegen de manier waarop we met ruimte rondom ons omgaan. Het project is een oproep om creatief te zijn bij de het bestemming van bestaande gebouwen en de stadskernvernieuwing in het algemeen."
Met de verbouwing van Het Oogziekenhuis hebben we bijgedragen aan de continuïteit van het verleden, respect voor wat is en met het oog op de toekomst. Laten we daar van genieten. Paula, die een belangrijke rol speelt bij onze verhuizing, geniet van dit soort restauraties de hele dag. Overdag in Het Oogziekenhuis en thuis in één van de begijnhofhuisjes van Hoogstraten.

Wereldreis dochter, kwestie van geluk?

Straten vol met vlaggen voorzien van schooltassen. Na vele jaren zwoegen en een eindspurt vlak voor het examen zit het er voor de meeste kinderen (en hun ouders) op, ze zijn geslaagd. Een enkeling heeft een her. Een kleine teleurstelling voor het kind en een fikse financiële aderlating voor de ouders. Want tegenwoordig stuurt menig ouder de herexamenkandidaat eerst even voor een 4-daagse intensieve en prijzige spoedcursus naar Leiden. De universiteitsmedewerkers daar spelen slim in op het sterk opkomend resultaatgericht werken bij de scholier. Iedereen vaart daar wel bij. De herexamenkandidaat laat zien dat het hem of haar menens is, de ouder dat ie er iets voor over heeft en de enthousiaste docent verdient er een leuke vakantie aan.
Na het examen lokt de vrijheid al weten veel kids dan nog niet hoe die in te vullen. Wordt het studeren en wat dan, of een leuk baantje? Nog al wat kinderen weten al helemaal niet wat ze moeten gaan doen. Zo niet mijn dochter. Marleen wist al jaren dat ze naar Australië wilde met een schoolvriendin. Op haar 13e stond het al vast en toen ze vorig jaar slaagde voor school vertrok ze, net 18 jaar, vanaf Schiphol voor 9 maanden naar Australië. Als ouders neem je afscheid nog niet wetende wat er allemaal gaat gebeuren. Het voelt dan niet anders dan vertrek voor een paar weekjes zon en strand.
Maar na een paar weken gaat er toch iets knagen bij je als ouder. Je mist duidelijk iemand in het gezin. Al heb je nog steeds 3 kinderen, flinke druktemakers, over. Al backpackend trekken ze door het immens grote land, voornamelijk langs de oostkust. Iedere keer met een optimistische verwachting over wat komen gaat. En vaak blijkt dan dat werk moeilijk is te vinden, de werkgevers nog erger zijn dan in Nederland en de omstandigheden waaronder gewerkt moet worden beroerd. Maar… op de volgende locatie is het vast beter.
Als ouder lees je de emails en tracht tussen de regels door te lezen. Het thuisfront wordt immers bestookt met verhalen van jonge meisjes die aan een knapuitziende gespierde Australiër bleven hangen, of ongelukken vanwege gevaarlijke uitstapjes. Tuurlijk doet Marleen vrolijk mee in het programma wat die jonge backpackers volgen. Ook zij gaat snowboarden op de sneeuwvlakten van Nieuw Zeeland, die vanwege het vroege tijdstip in het seizoen alleen bestaat uit een ijsgletser met weinig sneeuw (Van het groepje van 6 komen 2 in het ziekenhuis terecht). Springt nog even uit een vliegtuig om te gaan "skydiven", gaat voor het eerst van haar leven paardrijden en zoek nog even wat verwarming en verfrissing in de FIJI eilanden. Om maar even wat activiteiten te benoemen van de laatste 2 weken. Op de terugweg naar NL nog even 2 dagen inkopen in Bangkok.(" pas op Marleen dat ze geen drugs in je bagage stoppen", roep je in de email toe). En dan…. staat je dochter opeens om 6.30 uur in Amsterdam. Hun vriendinnen en wij als ouders wachten ze op. Alles is goed verlopen, Kim en Marleen zijn weer heelhuids terug. En dat terwijl het gevaar in een klein hoekje zit.
Dezelfde avond gaat Marleen nog even op stap. Een vrolijke stemming in de stad vanwege Nederland- Tsjechië, althans toen het nog 2-0 stond. Ze komt niet al te laat thuis, maar om 2 uur 's nachts gaat de telefoon. Een vriend belt even op. Zijn dochter zag iets op straat liggen, blijkt het paspoort van Marleen te zijn!! Een exotische trip maken van 9 maanden, niets aan de hand en dan diezelfde avond nog in Nederland je reisdocument verliezen. Om vervolgens de kans uit duizenden te hebben dat een bekende het reisdocument midden in de nacht op straat ziet liggen. Een kwestie van geluk, of gewoon voor het geluk geboren?

Verhuizen

Januari 1992 betrok ik de directeurskamer. Via het kamertje van het secretariaat bereikte ik de ruime kamer gelegen op de begane grond op de hoek. Mooie gebogen ramen met uitzicht op de tuin. Later heeft de afdeling planning daar nog een hele tijd gezeten. De bouwplannen voor renovatie van het ziekenhuis waren toentertijd deels uitgevoerd (de grote OK's) , maar de ERG/echo zat bijvoorbeeld nog in de kelder. Mooi afgescheiden door een oranje gordijn (toen al jaren uit de mode, nu weer modern). Het ziekenhuis zou met het "plan ziekenhuis integraal" 3 aangepaste verpleegafdelingen krijgen, een csa, een restaurant met serre en wat kleine aanpassingen in het poligebouw.
Het ziekenhuis had te weinig ruimte en toen Visio (!) de 3e etage verliet van het poligebouw, betrok het ziekenhuis ook die etage. Met de verhuizing naar de "overkant" wilde de directie laten zien dat ook de polikliniek bij het ziekenhuis hoorde. Alle spulletjes ingepakt en vertrokken naar de 3e etage, waar het secretariaat en collega Frans een mooi uitzicht hadden op het kliniekgebouw.
Verhuizen levert altijd weer een kijkje op in de historie. Je wilt veel weggooien van 10 jaar 3e etage polikliniek en stuit op foto's van collega's (velen al weer verdwenen, sommige veel te vroeg gestorven zoals v. Lith, Bram Scheffer en Francien). Veel en veel en veel bouwplannen. En dan ineens zit alles in dozen en loop je voor het laatst door een ruimte die er wel erg vuil en doorleeft uitziet. Op naar de mooie overkant. De facilitaire dienst zorgt dat alle dozen 'over' gaan , maar uitpakken en schoonmaken doen we zelf. Doe maar een spijkerbroek aan, heeft Marcel als tip. Je wordt lekker vuil van dat verhuizen.
Maar, op de dag van de inhuizing bestaat, vanwege een presentatie van rapport van TPG -post CEO Peter Bakker, de kans dat de pers op de deurmat staat. En wat als je straks een interview geeft met een spijkerbroek aan? Dat levert jarenlang ruzie met je moeder op. Dus maar dat nieuwe pak aangetrokken en voorzichtig uitpakken. Met grote voorzichtigheid de beugel van de bierfles halen , om het cadeau van de Kamer van koophandel leeg te gooien in de wasbak. En ja hoor, daar spuit het bier alle kanten op. De hele pantalon onder het wel riekende bier!
Wat nu te doen? Een 1 uurs-stomerijservice is niet te vinden. Naar huis om een ander pak te halen kost tenminste 2 uur! Marcel stelt voor een andere pantalon te kopen, hij weet een zaakje in de Witte de With. De winkel heeft nog een restant van de opheffingsuitverkoop. De pantalon blijkt niet bij de kleur schoenen te passen. Is er nog een pak dat past bij de nog schone stropdas en de kleur schoenen? Zowaar, nog 1 driedelig beige pak in de juiste maat. Blijkt ook nog te passen ook. Een onverwachte meevaller bij zoveel tegenslag.
De parallel met de verbouwing is snel getrokken. Ook daar stapelden de tegenslagen zich op in de afgelopen 10 jaar, maar uiteindelijk staat er een prachtig ziekenhuis. Die parallel geldt niet voor het prijskaartje. Het driedelig 100% wollen pak ging weg voor € 99,95 , de aannemers hanteren helaas andere calculatiemachientjes.