Café-terras

Mijn wekelijkse sportuurtje badminton begint op woensdag wat laat, om half tien. Op de eerste zwoele woensdagavond van het jaar zijn we deze keer maar met z'n tweeen. De internationalisering speelt ook het mannenclubje van 5 parten. Steeds vaker is iemand absent vanwege verplichtingen in het buitenland. Singelen in badminton zo met z'n tweeen is best intensief. Met dubbelen merk je minder snel dat je trager wordt!
Het slaat 11 uur als we schoon gedoucht nog een afzakkertje nemen in het cafe. Op het terras probeert de bejaarde ex-minister tijdens het kaarten nog te flirten met een blond jong meisje. Zo'n zwoele avond doet mannen geloven in gaven waarover ze allang niet meer beschikken. Iedereen lijkt er immers extra aantrekkelijk uit te zien. Even niet werken en internetten, gewoon genieten van het leven. We praten wat over onze relaties, het werk en de behoeften om te reflecteren. De damesband is net klaar met repeteren, de voetbalwedstrijd op het grote tv -scherm loopt uit, de alcohol speelt de wat oudere man met zijn iets te jonge vriendin parten. Als de taxi dan uiteindelijk toch verschijnt blijft ze aan de bar hangen. Nog niet in de stemming om met haar lover mee te gaan.Een koud biertje in de hand, een graadje in de 20, terrasje buiten, wat wil je nog meer op een woensdag avond in mei? Wat zou het leven toch mooi zijn als we iedere zomerse avond met een temperatuurtje van 24c buiten konden zitten!

Perimetrie uit China?

In Washington is een kantoor met een receptioniste die in India zit. Via een plat breedbeeld TV scherm, de flatscreen, kijk je als bezoeker in een ruimte die zich in India bevindt. De receptioniste kijkt zelf ook door een flatscreen dat in India hangt. En spreekt je toe. Het lijkt net als of je door een ruit kijkt naar een Indiase schone.
De technologische ontwikkelingen lijken weer eens in een stroomversnelling te komen. De glasvezelverbindingen geven ons ineens veel meer mogelijkheden. We kunnen nu films en TV beelden op internet bekijken, zonder haperingen. Beelden gaan zonder vertraging de hele wereld rond. De platte schermen komen nu ineens overal te voorschijn in winkels, hotels en ziekenhuizen. Thomas Fredman journalist van the New York Times verwacht dat deze technologische ontwikkeling een revolutie gaat betekenen (Ben Knapen in de NRC). Doordat iedereen met iedereen gemakkelijk kan samenwerken zal het gezag van 'boven', het kabinet en de overheid, afbrokkelen. In het verleden konden we makkelijk terugvallen op herkenbare grenzen/landen die geborgenheid gaven en veiligheid. Je kende de Duitsers als harde werkers en Belgen waren dom. Dat alles gaat verdwijnen zo voorspelt hij. Het vertrouwde speelveld gaat verdwijnen. Vooral China en India zullen zich profileren. Getrainde radiologen/ogen in India kijken inmiddels in sommige ziekenhuizen in de VS al mee naar de radiologiebeelden en geven nu nog een second opinion, maar straks ook een first opinion. Door het tijdsverschil kan een verslag er nog sneller liggen dan met inlandse specialisten. Werd je vroeger met een matig talent in Groningen geboren dan had je meer mogelijkheden dan een groot talent geboren in China. Maar dat veranderd nu rap. Al kijkt het Centraal planbureau er wat nuchterder tegenaan. Het CPB verwacht dat de ontwikkelingen te vergelijken zijn met het verdwijnen van de schoenen- en textiel industrie. Dat verlies hebben we in Nederland goed opgevangen. Of moeten we dit zien in lijn met de opmerking van Premier Colijn in 1936 'Gaat u allen rustig slapen.'
Ik ben er niet zeker op. Dit keer zijn het niet de laag geschoolde arbeidskrachten die hun baan dreigen te verliezen, maar hoog geschoolde medewerkers die worden weg geconcurreerd door goedkope hoog ontwikkelde collega´s aan de andere kant van de wereld. Ik las ook nog dat men verwacht dat in 2050 hersendood niet meer bestaat. Computers kunnen dan alle info van de hersenen van iemand bevatten inclusief emoties. Misschien kunnen we tegen die tijd wat hersencapaciteit inkopen bij de Chinezen. Omdat onze hersenen dan toch stervenloos zijn kunnen we ook wat langer over een klusje doen.

Emoties via de Eyetracker

De feminisering, het vrouwelijke, rukt verder op en emancipatie lijkt op z'n retour. Tenminste als je onder emancipatie verstaat dat de vrouw via de geijkte mannenrollen en -patronen carrière wil maken. Vrouwelijke kenmerken als emotie, gevoel, spiritualiteit lijken ruimte te krijgen binnen de mannenwereld van ratio, dogmatiek en stoerheid. Opvallend dat zelfs bij de pauskeuze de ruimte voor feminisering een rol kreeg. Niet door de vrouw te drukken in de mannenrol (priesterrol), maar door extra aandacht voor de rol van Maria. In de kunst zien we een vergelijkbare ontwikkeling naar het vormgeven van emotie. In het museum voor moderne kunst in Antwerpen was daar een hele expositie aan gewijd. Ook in de kunst speelde ratio een dominante rol en creëert men nu ruimte voor spiritualiteit en emotie. Al stel ik het vastleggen van agressiviteit als uiting van emotie niet echt op prijs als kunstuiting.
In de relatie tussen man en vrouw zitten duidelijk verschillende rolpatronen. Relatieproblemen hebben vaak hetzelfde patroon, de vrouw krijgt te weinig aandacht, de man krijgt te weinig ruimte. De vrouw heeft een veel grotere hersenactiviteit dan de man. Zij kan meer activiteiten tegelijk aan, de man denkt meer volgtijdelijk. De man wil waardering voor de prestatie, de vrouw voor haar persoon. Zijn mannen en vrouwen dan in alles zo verschillend? Of zijn er naast de verschillen in gevoelens en rolpatronen ook overeenkomsten. Ja zeker wel, dat zag ik laatst in het Belgisch Tv programma Hoe? Zo! Hoe? Zo! registreerde aan de hand van de eyetracker de aandacht voor het andere geslacht.
De eyetracker is een toestel dat snelle oogbewegingen registreert en zo dingen kan tonen waar we schijnbaar "niet naar gekeken hebben". Mannen keken vaak naar borsten en billen, maar ook vrouwen zijn niet verlegen om naar mannelijke geslachtsdelen te lonken. Het klinkt cliché, maar rijke mannen liggen beter in de markt. Wanneer ze dan nog eens zeer symmetrisch gebouwd zijn, wat wijst op een fit organisme, een paar jaar ouder zijn dan de vrouw en een hoge sociale status hebben, zullen heel wat vrouwen hen graag als partner hebben. Bij een direct contact zal de vrouw een signaal aan de man geven dat hij haar mag verleiden. Het zijn dus niet alleen de mannen die de vrouwen taxeren, ook de vrouwen observeren zeer goed hun mogelijke partners.
Dus bij de start van de relatie lijken man en vrouw wel degelijk 'oog' voor dezelfde zaken te hebben, de man lijkt daarna de aandacht uit het 'oog 'te verliezen. Maar kan je hem dat vanwege zijn geringere hersenactiviteit kwalijk nemen? Wat je allemaal niet met oogonderzoek kan bewijzen!

Over lijden

Vaak gebruik je woorden zo vaak en zo vanzelfsprekend dat je niet beseft wat de achterliggende verklaring is voor zo'n woord. Het woord "lijden" doemde een aantal keren bij mij op in de laatste weken terwijl ik dat anders niet zo vaak gebruik. We hebben het lijden ook wat verstopt. Vaak achter de gesloten deuren van verpleeg- en verzorgingshuizen, of gewoon achter een willekeurige huisdeur. Met lijden lopen we niet te koop en als dat wel gebeurt, zoals bij de paus, dan voelen we ons ongemakkelijk. Zo iemand moet vervangen worden door een gezonde opvolger, denken we dan al snel. Iemand zien lijden, wat kunnen we ermee? In het boek van Paulo Coelho, "Aan de oever van de Piedra" las ik over het lijden in relatie tot de liefde. We lijden omdat onze liefde geen erkenning vindt. We lijden omdat we vinden dat we meer geven dan we ontvangen, we lijden omdat we blind (liefde maakt blind) het risico van die liefde aangingen. Coelho probeert ons duidelijk te maken dat het lijden ons inzicht moet geven dat liefde een werkelijk verbinden is met de ander. Liefhebben is niet het goed willen doen of iemand helpen opdat we ons zelf zien als edelmoedige en wijze mensen.
Uit diezelfde behoefte om iemand te helpen hebben edelmoedige en wijze mensen twee eeuwen terug de moederstichting van Het Oogziekenhuis opgericht, Stichting voor Ooglijders. Ooglijders, lijders aan het oog. Door de vooruitgang van de medische wetenschap kunnen we tegenwoordig in diverse specialismen niet alleen het lijden beperken of verzachten, we kunnen het lijden steeds vaker geheel doen verdwijnen. Voor belangrijke delen van de oogheelkunde is dat ook het geval. Toch gaat onherroepelijk het einde van ons leven vaak met lijden gepaard. De medische sector probeert regelmatig met alle beschikbare middelen patiënten uit hun lijden te verlossen. Lukt dat niet dan gaat de patiënt dood, de patiënt is overleden. De tegenwoordige tijd van overleden, overlijden, gebruiken we veel minder. Toch duidt dit woord perfect het einde van een lijdensproces aan. Zodra het lijden begon, hebben we getracht het lijden te beperken en te verzachten. Toen dat niet meer lukte volgde het sterven en is… het lijden over, het overlijden. Het lijden is voorbij. Dan geeft langer stilstaan bij zo'n woord toch een wat positiever gevoel bij een op zich trieste gebeurtenis.