vrijdag, maart 25, 2022

je zelf zijn, maar wel samen

Onze sanseveria carnavals-act met de vaste mannenclub was dit jaar een ware belevenis. Een paar dagen even anders zijn, maar toch jezelf, in een omgeving vol vrienden en met klasgenoten uit lang vervlogen schooljaren. Je leeft door het delen en tegelijkertijd weer maken van herinneringen. Soms heel emotievol bij de warme herinneringen aan een onlangs gestorven vriend terwijl “zijn” Limburgse Beppie Kraft in d’n hiemel zingt. Of als je de arm om een bekende met een slechte prognose slaat, wetende dat er geen volgend jaar met elkaar op deze wijze zal zijn. Nog éénmaal samen beleven, weten en voelen dat geleefd hebben pas eindigt wanneer je niet meer in de gedachten van anderen voortleeft. 

Het zoeken naar het gezamenlijke is in onze huidige individualistische samenleving geen vanzelfsprekendheid. Juist het persoonlijke staat in alles voorop. Vroeger  betekende “jezelf-zijn” een keuze voor de eigen waarden meestal tegen de stroom in (Bas Heijne over Gilles Lipovetsky, NRC 30-12-2021). Het individualisme heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een recht om het eigen belang te laten prevaleren boven het gezamenlijke. Complotdenkers gaan met het digitaal verspreiden van hun ideeën zelfs nog een stapje verder dan het eigen belang. Zij hebben hun eigen waarheid, de waarheid is wie ze zelf zijn, met een verlies aan zingeving en sociale vervreemding tot gevolg (Cees Zweistra, Trouw, 25-9-2021).

Waarheden dienen op feiten gebaseerd te zijn, maar wel in de juiste context en actueel. Zo baseren wij onze mening over de wereld vaak jammer genoeg op feiten die we in onze schooltijd tot ons namen (Factfulness, Hans Rosling, 2018). De feiten zijn echter wel veranderd. Ondanks de soms extreme levensomstandigheden in diverse brandhaarden, gaat het een stuk beter met de welvaart in de wereld dan de meeste van ons denken. Zo is vooral het inkomen per hoofd van de bevolking de laatste decennia drastisch gestegen. Overal waar het inkomen stijgt, daalt het aantal kinderen per gezin, stijgt de levensverwachting, het opleidingsniveau etc.. Dan zie je dat we wereldwijd op eenzelfde niveau van inkomen per hoofd van de bevolking niet alleen binnen culturen maar ook over culturen heen op dezelfde wijze bijvoorbeeld drinken, voeden, transporteren en slapen. IKEA kan daardoor wereldwijd met dezelfde artikelen de midden- en hogere inkomens van de gehele wereldbevolking bedienen, zelfs met sanseveria’s. Samenleven en je zelf zijn, vraagt echter meer dan samen dezelfde sanseveria’s kopen, het vereist samen beleven.