Parasol

Wat betreft het weer hebben velen last van een slecht korte termijn geheugen, een soort “weerdementie”. Mooie dagen blijven kort in het geheugen hangen als het weer omslaat. Je zit zo weer in een sfeer alsof het nooit goed is geweest en dat blijkt vaak toch mee te vallen.

Bij het verlaten van Rotterdam CS kwam het grijs deze zomermaanden je van alle kanten tegemoet. De kantoren grijs, de stoeptegels grijs, het beton grijs maar bovenal de continue grijze lucht boven je. De grijze pakken van het aanstormend managementtalent vallen daarbij geheel in het niet, alleen de fleurige uitdossing van de eerst jaarsstudenten van de kunstacademie beurt de mens wat op.

Ook triest voor de toerisme industrie. Zeker voor boeren in het Zeeuwse land is het niet makkelijk met die regenval, dalende teeltprijzen en een belabberde bezetting van hun boerderijcamping. Omdat wij als consument de groenten zo goedkoop mogelijk in ons winkelwagentje willen stoppen, betaalt Albert Heyn er niets meer voor. Uien, wortelen, aardappelen, het levert allemaal niets meer op. Dankzij die te goedkope groenten kunnen we sparen voor één van onze buitenlandse zonvakanties om weer wat zonuren bij te tanken.

Gelukkig voor de Zeeuwen is de ” r “ weer in de maand en worden de mosselen massaal aangevoerd. Maar ook met de mosselen loopt het niet lekker, alleen de Oosterschelde kreeft lijkt voor de Zeeuwen nog een aantrekkelijk bron van inkomsten. De bodem van de Oosterschelde ligt bezaaid met flinke kreeften. Wat kokend water, een beetje mayonaise en je bent binnen 10 minuten klaar. Wat is er dan bourgondischer om ze dan buiten op te peuzelen en dat kon afgelopen weekend want de zon scheen volop. Toen we de parasol even wilden uitklappen voor wat schaduw, bleek die nog op zolder te liggen. De hele zomer de parasol niet nodig gehad, de zomer van 2008 was dus echt beroerd. Zo’n parasol helpt tegen de zon , soms ook tegen de opkomende dementie.

Blauw of Goud

Tijdens mijn weekendtochtjes op en neer naar Belgie fiets ik diverse hardlopers voorbij. Niks bijzonders als je beseft dat er nog miljarden andere individuele sporters op deze aarde rondlopen voor hun gezondheid.

China, een land met ruim 1,3 miljard inwoners, organiseert de Olympische spelen. Honderden miljoenen mensen keken rechtstreeks naar de fabelachtige opening in Beijing. Zeer indrukwekkend om duizenden chinezen tegelijkertijd samen een uiterst perfect geregisseerde show op te zien voeren. Allemaal grote aantallen mensen.Toch voerden alle performers hun eigen show op. Ook de hardloper die al hangend in de lucht de vlam ontstak, was een individu.

Hardlopen is niet altijd alleen een sport, soms is het een levensreddend middel om te ontsnappen aan bedreiging. Voor Lopez Lomong in Darfur gold dat wel zeer extreem. Hij vluchtte hardlopend als ontvoerd jongetje uit een rebellenkamp naar Kenia. Zag op een klein zwart wit tv-tje Michael Johnson olympisch kampioen worden en werd daardoor totaal begeesterd om nog harder te gaan lopen. Uiteindelijk kwam hij in New York terecht en werd Amerikaans staatsburger. Bij de opening van de Olympische Spelen was deze in Soedan geboren jongen de trotse vlaggendrager voor het Olympische team van de V.S.. Een bijzondere individuele overwinning in deze miljarden wereld.

Sport verbroederd, de olympische gedachte brengt alle individuele sporters ter wereld in een vredige maar ook liefdevolle omgeving bij elkaar. Tijdens de trainingen en toernooien komen de individuen tesamen en ontluiken ook liefdes. Tussen het rennen voor goud investeren in nieuwe liefdes , al is dat niet altijd succesvol. Op weg naar goud worden blauwtjes op gelopen, ookop weg naar Beijing.

Ouderdom

Namen onthouden is niet mijn sterkste kant, ezelsbruggetjes willen soms helpen. Soms haspel ik zelfs de namen van mijn eigen kids door elkaar. Niet alleen ouderdom is volgens de Groningse hoogleraar Douwe Draaisma verantwoordelijk voor geheugenverlies.

Nu de babyboomers langzaam maar zeker toch echt oud gaan worden, neemt de belangstelling voor ouderdom toe. Daarnaast stijgt de levensverwachting. De burgemeesters hebben onderhand een dagtaak aan het aflopen van de verjaardagpartijtjes van honderdjarigen. Ook al worden we ouder, toch blijven we veruit het meest herinneren uit onze jeugdperiode (het reminiscentie effect). Het is nog sterker, naarmate we ouder worden herinneren we deze periode intensiever, terwijl de conditie van het geheugen juist afneemt.

Na je 60ste komen spontaan herinneringen naar boven waar je sinds lang niet meer aan hebt teruggedacht, voor steeds meer mensen een prikkel om hun levensverhaal te schrijven.
De Bulgaarse oogarts Sava Riaskoff heeft zo’n lijvige, 432 pagina’s tellende, autobiografie geschreven, “tussen twee werelden”. Riaskoff is voor en tijdens de oorlog in Oost en Midden Europa opgeleid tot arts. In de jaren van de koude oorlog tot eind 1987 was hij oogarts in Het Oogziekenhuis Rotterdam. Voor huidige medewerkers leuk te lezen om te zien hoe het vroeger was en welke zaken van alle tijd blijken te zijn. Hij ziet herinneringen als bergtoppen boven een zee van mist.

Wat we zijn vergeten is mistig, wat we nog wel weten, onze herinneringen, zijn echter geen dossiers die in de loop der jaren niet veranderen van inhoud. Het zijn hedendaagse belevingen over in het verleden opgedane ervaringen. De bergtoppen zijn wel helder, maar niet exact dezelfde als ze in het verleden waren. We kijken met de ogen van vandaag , naar de gebeurtenissen van gisteren. Onze herinneringen gaan via associaties. Hoe beter we associëren hoe makkelijker we onthouden. Ezelsbruggetjes, associaties, voor namen zijn niet makkelijk te bedenken, daarom is namen onthouden zo moeilijk.

Terugkijkend op ons leven liggen in onze jeugd de mooiste , gelukkigste en belangrijkste herinneringen, daar weten we het meest van. De tijd daarna lijkt van minder belang. Het bracht Oliver Sacks er toe, ondanks diverse eredoctoraten en een glanzende carrière, één zaak belangrijk te vinden voor de beoordeling van zijn leven: ben ik een goede zoon geweest voor mijn ouders? Als dat voor mijn kids ook gaat gelden ? Eerst maar eens minder vaak de namen van mijn kinderen door elkaar haspelen.

Douwe Draaisma , De heimweefabriek,2008

De groene weduwe

Mijn vader heeft tijdens zijn leven altijd geweigerd van mijn moeder een groene weduwe te maken. Aan de overkant van onze wijk werd destijds een nieuwe wijk gebouwd met alleen maar luxe villa’s. Als plaatselijke makelaar was de aanschaf van een dergelijk onroerend goed voor hem best wel mogelijk, maar hij weigerde pertinent te verhuizen. Hij zag teveel dat na een tijdje de mensen daar gingen scheiden. De man was altijd op stap om geld te verdienen en de vrouw was het beu alleen te zijn omgeven door veel groen, als een groene weduwe. We bleven in het hoekhuisje uit de 50 jarige wijk wonen. De andere wijk, de goudkust , is nu één van de tien rijkste wijken van Nederland.

Regelmatig fiets ik nog door de chique wijk , hoge brede bomen en grootse villa’s . Geen zorgen meer, puur geluk zou je denken. De groene weduwe en haar man lijken echter nu behept met een ander syndroom, zo stond in de NRC. Volgens Manfred Kets de Vries, bekend internationaal organisatieadviseur, is sprake van het Wealth fatique syndrome, het rijkdommoeheid syndroom. De rijken worden almaar rijker, een bootje begint tegenwoordig bij 12 meter. Men wil steeds meer en meer , maar wordt gelijk moe van de rijkdom, de hebzucht. Met tien miljoen miljonairs in de wereld wordt het ook moeilijk je nog te onderscheiden. Er is altijd wel iemand rijker dan jij. De rijken vervelen zich, ze doen er alles aan om geprikkeld te blijven. Hebben ze geen passie en toch veel geld, dan dreigt gevaar. Ze missen de uitdaging en gaan op een andere manier naar spanning in het leven zoeken, cocaïne of risicovolle uitstapjes komen dan in beeld.

Uiteindelijk is echte rijkdom, ook volgens Kets de Vries , het hebben van goede relaties en vrienden. Vrienden zijn belangrijker dan het bezit van geld. Boris Becker had dezelfde ervaring. Hij was meermaals Wimbledon tenniskampioen , superrijk en superheld van Duitsland en toch ongelukkig. Hij sprong uiteindelijk niet uit het openstaande hotelraam maar ging terug naar zijn geboortegrond, heeft zijn schoolvrienden opgezocht waarmee hij jaren geen contact meer had gehad. Mijn moeder woont als echte weduwe nu alweer jaren aan het randje van de goudkust in een flatje, maar heeft nog dagelijks haar sociale contacten in en buiten de wijk. Al blijft die geldelijke rijkdom altijd trekken, dit keer had ze weer geen prijs met de staatsloterij.