UITGLIJEN

De klok bij de Pathé bioscoop moet 9 of 10 minuten over half of heel aangeven want anders kom ik te laat voor de trein op Rotterdam Centraal. Later betekent een sprint, maar rennen over het Schouwburgplein is onverantwoord, zeker als het nat is. Je zou bijna denken dat zo’n spekgladde vloer een vinding van de ontwerper is om de bezoeker langer vast te houden op het plein, maar ook als het droog is zie je de meeste mensen zich snel uit de voeten maken. Het Rotterdamse plein is daarmee niet zo’n plein als het Maastrichtse Vrijthof.
     Mensen slenteren over het Vrijthof heen en willen zo lang mogelijk op dat prettige, traditionele plein verblijven. Handel moet mensen aantrekken. Modernere pleinen zoals het Schouwburgplein zijn geen ontmoetingsplekken, maar benadrukken juist de kleinheid van de mens ten opzichte van de grootsheid van de gebouwen. Je wordt als het ware vanzelf naar de zijkanten gedrukt. 

     Moderne architectuur van pleinen oogt eigenlijk alleen goed op foto´s vanuit vogelvlucht genomen. Het MOMA in New York was dan ook met een speciale expositie lyrisch over het Schouwburgplein. Foto´s op oogshoogte versterken echter de kilheid. Handel vereist een plek waar je met twee benen op de grond staat. De oorspronkelijke architect ziet wel potentie in een herontwerp van zijn Schouwburgplein, hopelijk wordt dat geen tweede uitglijer.

CARNAVAL

Tradities blijven bestaan door overdracht van generatie op generatie. Generatieconflicten zijn onvermijdelijk en van alle tijden, kinderen moeten zich af kunnen zetten tegen de traditie van hun ouders. De overdracht van tradities geschiedt dan ook vaak van grootouders op kleinkinderen.

    Carnaval is zo’n traditioneel eeuwenoud feest met ups en downs, gedoogd, gestimuleerd of verboden door machtshebbers, gouvernementen, bestuurders, economische mogelijkheden, weersomstandigheden en sociale en emotionele behoeften. Ondanks concurrentie van wintersportconcurrentie hield de laatste decennia de harde kern, de traditie in stand. Een groot deel van de ‘ik-generatie’ voelt zich minder aangetrokken tot dit sociaal gebeuren, maar de afgelopen jaren is weer een opgaande lijn zichtbaar. Is het de economische crisis, het opkomend gemeenschapsgevoel, het maar aanhoudende kwakkelweer of de retro behoefte? In jaren heeft men zich niet zo vroeg al opgemaakt voor het carnaval.

     Festivals kunnen niet zonder organisatoren en feestvierders. Mijn vader was de helft van het jaar bezig met de carnavalsorganisatie. Zelf ga ik al jaren met een groep mannen met een actueel thema op kroegentocht, gewoon lekker feesten, organiseren doe ik het hele jaar op mijn werk. Mijn zoon heeft het organisatiestokje van zijn opa succesvol overgenomen, zijn feest is in de voorverkoop al helemaal uitverkocht. Als mannengroep gaan we dit keer als gospelkoor, wij gaan de hemel prijzen, ook zo’n traditie die van generatie op generatie wordt doorgegeven.

REËEL OF VIRTUEEL

De beste tennissers vliegen de wereld rond, dankzij de tv-camera’s zitten we ze letterlijk en figuurlijk dicht op de huid. We zoomen in tot op de wenkbrauwen van de topsporters, kennen Federer en de steeds aan zijn broekje trekkende Nadal daarom als onze achterzak. Toch leek diezelfde Nadal in de finale van het ABNAMRO-tennistoernooi, verder weg dan ooit, terwijl hij op enkele tientallen meters voor me bewoog. Te ver weg voor het zien van wenkbrauwen of flikkerende oogjes, wel met een totaaloverzicht van het tennisveld, zonder afhankelijk te zijn van tv-beelden. Bij twijfel over de scheidsrechterlijke beslissing verscheen dezelfde computeranimatie in de zaal die we thuis kennen. De virtuele balloop haalt direct de angel uit discussies met de scheidsrechter. In tegenstelling tot de scheldkanonnades en obscene gebaren tijdens partijtjes van de explosieve John McEnroe.  
     Virtuele en reële wereld lopen nu zo in elkaar over, dat het onderscheid vervaagt. De huidige kredietcrisis werd vorig jaar aangekondigd als een crisis in de virtuele wereld, waarvan nog maar de vraag was of die zou overslaan naar de echte wereld. Inmiddels weten we wel beter. 
     Opvallend is dat alle oplossingen voor deze crisis in de echte wereld geen rekening houden met de aloude levenswijsheid dat je ‘dieven met dieven moet vangen’. Misschien ligt de oplossing van de problemen in de echte wereld wel in de virtuele wereld.

AF- EN UITVALLEN

Door plotselinge uitval van elektriciteit blijkt ineens hoe afhankelijk we zijn geworden van computers. De wereld komt eigenlijk meteen tot stilstand. Je merkt het al een beetje als het computernetwerk op de werkplek ineens uitvalt. Terwijl een decennium geleden iedereen gewoon doorging met werken, verzamelt iedereen zich nu bij de koffieautomaat, als de elektra tenminste nog werkt.

     De oudere generatie geniet graag van tranentrekkende televisie- programma’s zoals Broer zoekt vrouw en Spoorloos. Hebben ze nog verkering? Zien ze elkaar na de zoektocht nog? Allemaal vragen waarmee de kijkers na afloop van het programma naar de website van de omroep worden gelokt. Ouderen kunnen vaak niet internetten, laat staan dat ze een laptop hebben, dus zij zullen het antwoord op deze vragen nooit weten. De digitale wereld zorgt ervoor dat zij alvast kunnen wennen aan een tijd waarin ze door ouderdomsziekte niet meer in staat zijn om dingen op een rijtje te krijgen.

     De nieuwste rage bij de iets zwaardere jeugd is de Wii spelcomputer als gezondheidscoach. In een virtuele wereld wordt er getennist, getafeltennist, stappen worden geteld en bewogen, om echte extra kilo’s af te vallen. Demente ouderen blijken massaal te vallen voor deze uitvinding. Eindelijk zijn de nieuwste technologieën zo eenvoudig in gebruik dat zelfs dementerenden ze kunnen begrijpen en bedienen. In plaats van de hele dag verdwaasd in een stoel te zitten, is het een dolle boel in de work-out van het verpleeghuis. Pas als de ‘virtual angel’ uitvalt door stroomgebrek, gaan we weer op de ouderwetse manier voor onze ouderen zorgen. Tot die tijd kunnen ze zelf hun langzame fysieke achteruitgang ‘opWii-en’ en tegelijkertijd wat kilo’s verliezen. Bij de verzorgers valt wat druk weg; daar val je soms ook echt van af.