(Ruben Oppenheimer in BnDeStem 12-11-2016)
Van de opruiende en beledigende “one-liners” van Donald
Trump krijg ik het hier in Malaga, Spaans benauwd. Welk doel streeft hij na met
zijn one-liners? De term “Spaans benauwd” stamt uit de 16e eeuw, toen
gebruikte men trouwens alleen het éne woord “Spaans”. De Spanjaarden isoleerden
Nederlandse steden van de buitenwereld, een soort “Trump-wall”, totdat ze geen
kant meer op konden en dreigden te stikken. Mexico werd in diezelfde 16e
eeuw veroverd door de Spanjaarden. Door die eeuwenlange Spaanse overheersing is
de kans groot dat de Mexicanen wel kunnen omgaan met die, Spaanse strategie van
Trump. De kans lijkt groter dat de Amerikanen zelf met de “Trump-Wall”
strategie straks geen kant meer op kunnen.
Emoties oproepen met slechts één woord, is nog sterker dan
een stelling te vatten in één “one-liner”. Op You Tube luisterend naar alle “Hallelujah”
- uitvoeringen van de deze week overleden zanger en dichter Leonard Cohen, krijg
je telkens kippenvel. Hoe één zo’n woord, gezongen met een zeer lage mannenstem
of door de hogere stem van talloze andere zangers, zoveel gevoel kan losmaken. De
zingende Ierse priester Father Ray Kelly heeft in zijn eentje al 1,3 miljoen hits met zijn performance van Leonard’s
Hallelujah. Zijn viewers en alle andere miljoenen kijkers van varianten van de
Hallelujah filmpjes voelen allemaal feilloos aan welk doel wordt nagestreefd
met dat ene woordje.
Welk levensdoel streef je zelf na? De voortplanting was heel
vroeger eigenlijk de belangrijkste reden van bestaan. Rond je dertigste was je
daar meestal een eind mee op weg. De industriële revolutie zette alles op z’n
kop, het werk kwam steeds centraler te staan in het leven, het verdienen van
geld werd belangrijk. De voortplantingsdwang verschoof naar achteren ten gunste
van een hoge werkmoraal. Het leven werd werken, met een periode ervoor om te
leren en een korte periode erna om met een gerust gevoel de dood tegemoet te
gaan. Zijn levensfasen te vatten in één woord? In de jonge opvoedings- en opleiding-jaren waar
het behalen van kennis, vaardigheden en sociaal netwerk centraal staat, komt
vaak het woordje “Al” naar voren. Heb je je schooldiploma “AL” gehaald, heb je “AL”
je rijbewijs, heb je “AL” een keertje gevreeën met je vriendje of vriendinnetje.
De “Al”-fase drukt uit dat je bijna klaar bent voor de belangrijke volgende
fase, de werkfase.
Hoe langer de werkzame periode duurt, hoe vaker het woordje “ NOG” in vragende
zin gebruikt wordt. Ze vinden dat je toe bent aan iets anders. Werken kan geen
doel op zich meer zijn. Je nadert de levensfase waar een ander doel bereikt
moet worden. Hoe lang moet jij “NOG” ?, Heb je er “NOG” geen genoeg van? Je wordt pas weer vrolijk na de “NOG”- fase, als
het woordje “NOG” niet meer in vragende zin gebruikt wordt.
De 3e leeftijd, wordt door de leeftijdsverlenging, een substantieel
aantal jaren. Voldoende voor nieuwe doelen, anders dan alleen een voorbereiding
op de dood. Kan ik deze voor mij nieuwe fase al vangen in één woord? Neen, daar
is de fase nog te onduidelijk voor. Eerst
maar eens muurtjes afbreken om nieuwe ideeën en contacten kansen te geven. Hopelijk
zal dat éne woordje dan vanzelf verschijnen, niet in het “Spaans”. Van die grammatica krijg ik het echt Spaans
benauwd.