De Duitse cultuur is veranderd, de Duitsers zijn veranderd. “De Duitsers worden minder Duits” las ik onlangs in de NRC. Toch hebben ze moeite trots te zijn op hun land. Bondskanselier Angela Merkel sluit zich aan bij die trend en heeft haar onopvallende Oost-Duitse verschijning van weleer inclusief bloempotkapsel onlangs vervangen door een opmerkelijk laag uitgesneden avondrobe. Zij lijkt al wel duidelijk trots op haar ‘Beiers’ voorkomen.
Het Duitse blonde meisje uit Berlijn dat naast me zat tijdens de open dag van de universiteit in Maastricht, stelde in vloeiend Engels haar vragen. Ze waren gericht aan de jonge, vlot Engelssprekende universiteitsmedewerker, zelf geboren en getogen in Duitsland. Neen ze ging niet naar de Humboldt Universiteit in Berlijn, ze koos bewust voor Maastricht. Een leuke meid die de Berlijnse muur niet meer heeft gekend. In niets die ‘Ossi’ of ‘Wessi, ook niet de Pruise hooghartigheid, gewoon een vlotte open Europese staatsburger.
Begin jaren tachtig, nog voor de val van de muur, werkte ik mee aan de start van de medische faculteit in Maastricht. De stad was destijds in verval, de economie zat tegen, Annadal was een middelmatig ziekenhuis, mankeerde je iets ernstigs dan ging je naar Heerlen. Het AZM (Academisch Ziekenhuis Maastricht) was niet meer dan een klein bordje bevestigd op een oud pand op het Onze Lieve Vrouwe plein. Daar schuin tegen over, in de basiliek Onze Lieve Vrouw “Sterre der Zee”, hielden de talloze kaarsjes voor het Mariabeeld het geloof in de toekomst levend. Maastricht bezoeken is voor mij dus een soort thuiskomen. En zie nu; het aantal faculteiten is stevig uitgebreid, een flink academisch ziekenhuis met een uitstekend congrescentrum en een zeer luxe winkelstad, met de modernste architectuur, passend bij het warme karakter van de stad. Waren we toen al blij als er studenten van buiten Limburg de collegebanken bevolkten, nu zit het vol met internationale studenten. Leuke studenten die de moeilijke beginjaren niet gekend hebben. Voor hen zijn stad en universiteit vol met traditie en internationaal aanzien. Maastricht is veranderd, de inwoners zijn veranderd, maar ondanks al die Duitse studenten is de Franse sfeer gebleven. Maastrichtenaren waren al trots op hun stad en dat zijn ze gebleven.