FLEXIBEL

Charmant als zij is probeert Maria van der Hoeven, minister van Economische Zaken, ons land op te stoten in de vaart der volkeren. De kredietcrisis, de vergrijzing en de opkomende economieën in Azië vragen volgens haar om actie, we moeten langer gaan werken, neen zeggen de bonden het draait om flexibiliteit. Zit die flexibiliteit wel in onze Nederlandse genen? Dat valt te betwijfelen. Op het Filmfestival van Cannes kreeg de Mexicaanse Regisseur Reygadas de juryprijs voor zijn nieuwste film Stellet Licht. Hij portretteert een streng religieuze gemeenschap, de Mennonieten, nazaten van de Friese priester Menno Simons, levend rond 1540. Binnen deze hechte gemeenschap lijkt de tijd te hebben stilgestaan. Ze spreken daar in Mexico nog steeds een soort Nederlands en houden strikt vast aan eeuwenoude sobere tradities, keihard hardwerkend en sober.

     Bianca deed zondag in St. Willibrord haar eerste communie. Een katholieke traditie, een stuk vrolijker dan bij de Mennonieten. Bianca mocht de jurk van haar dromen dragen, een prinsesje zijn. En veel cadeaus ontvangen zoals een fiets, horloge, laptop en Wii's. Haar foto’s zijn speciaal gemaakt in de Efteling, de hele familie krijgt na de mis een grootse maaltijd voorgeschoteld. Het mag wat kosten in deze afgesloten dorpsgemeenschap in Brabant. Dat doen ze al jaren, ook voor deze gemeenschap geldt dat er veel mag veranderen in deze wereld, deze katholieke familietraditie niet, een vanzelfsprekendheid voor de Willibrorders. Net zo vanzelfsprekend dat ze daar altijd keihard kunnen werken en fietsen.

     Het lijkt erop dat de bonden het nog knap moeilijk gaan krijgen als ze de Nederlandse flexibiliteit gaan roemen. Of zijn deze hechte, minder flexibele en hardwerkende gemeenschappen juist de uitzonderingen die de regel bevestigen? Dan kan van der Hoeven het nog knap moeilijk gaan krijgen om ons aan de 40-urige werkweek te krijgen. Komende Mei-maand kan ze haar slag slaan, dat is haar maand. Mei- Maand = Mariamaand, dat is al eeuwen zo.

TROTS

De Duitse cultuur is veranderd, de Duitsers zijn veranderd. “De Duitsers worden minder Duits” las ik onlangs in de NRC. Toch hebben ze moeite trots te zijn op hun land. Bondskanselier Angela Merkel sluit zich aan bij die trend en heeft haar onopvallende Oost-Duitse verschijning van weleer inclusief bloempotkapsel onlangs vervangen door een opmerkelijk laag uitgesneden avondrobe. Zij lijkt al wel duidelijk trots op haar ‘Beiers’ voorkomen.

     Het Duitse blonde meisje uit Berlijn dat naast me zat tijdens de open dag van de universiteit in Maastricht, stelde in vloeiend Engels haar vragen. Ze waren gericht aan de jonge, vlot Engelssprekende universiteitsmedewerker, zelf geboren en getogen in Duitsland. Neen ze ging niet naar de Humboldt Universiteit in Berlijn, ze koos bewust voor Maastricht. Een leuke meid die de Berlijnse muur niet meer heeft gekend. In niets die ‘Ossi’ of ‘Wessi, ook niet de Pruise hooghartigheid, gewoon een vlotte open Europese staatsburger.

     Begin jaren tachtig, nog voor de val van de muur, werkte ik mee aan de start van de medische faculteit in Maastricht. De stad was destijds in verval, de economie zat tegen, Annadal was een middelmatig ziekenhuis, mankeerde je iets ernstigs dan ging je naar Heerlen. Het AZM (Academisch Ziekenhuis Maastricht) was niet meer dan een klein bordje bevestigd op een oud pand op het Onze Lieve Vrouwe plein. Daar schuin tegen over, in de basiliek Onze Lieve Vrouw “Sterre der Zee”, hielden de talloze kaarsjes voor het Mariabeeld het geloof in de toekomst levend. Maastricht bezoeken is voor mij dus een soort thuiskomen. En zie nu; het aantal faculteiten is stevig uitgebreid, een flink academisch ziekenhuis met een uitstekend congrescentrum en een zeer luxe winkelstad, met de modernste architectuur, passend bij het warme karakter van de stad. Waren we toen al blij als er studenten van buiten Limburg de collegebanken bevolkten, nu zit het vol met internationale studenten. Leuke studenten die de moeilijke beginjaren niet gekend hebben. Voor hen zijn stad en universiteit vol met traditie en internationaal aanzien. Maastricht is veranderd, de inwoners zijn veranderd, maar ondanks al die Duitse studenten is de Franse sfeer gebleven. Maastrichtenaren waren al trots op hun stad en dat zijn ze gebleven.

BRANDING

Slechts een smalle Noordzee scheidt ons van het Britse Koninkrijk, toch spreken we een ander taaltje. Lopend langs de kustlijn rollen de golven op me af, soms kunnen de aanrollende en teruggekaatste golven flink te keer gaan. Gelukkig beschermen de duinen ons tegen de branding, de heftige golfslagen. Dat voelt goed aan.

    Ook de golven van de consumptiemaatschappij rollen met steeds hoger tempo over ons heen. Als consument moeten we uit steeds grotere assortimenten kiezen. Bij modeketen ZARA hangen iedere vijf weken weer andere designs aan de rekken. Hoe groter het keuzeaanbod, hoe meer behoefte je hebt aan een houvast. Merknamen geven ons sturing in dit keuzegeweld. VOLVO staat voor veiligheid en “APPLE” voor design. Huismerken zijn weliswaar goedkoper, maar we willen best wat meer betalen voor A merken, wetend wat voor waar we in de kuip hebben.

     Om de tsunami van die talloze producten te weerstaan zetten bedrijven in op het versterken van die merknamen. Dat is branding, op z’n Engels. De internationale goeroe op het gebied van “Branding” heeft me daar van de week helemaal over bijgepraat. Of hij wel kwaliteit heeft? Hij is geboren en getogen bij mij in de buurt, dat voelt gelijk goed aan.