Met het thema Spiegel van de lage landen duikt de Boekenweek in de historie van de lage landen. Duiken in het verleden is blijkbaar in, maar met welke regio heb je de meeste binding?
Iedere ochtend en avond kom ik met de trein door Dordrecht. ‘Hoe dichter bij Dordt hoe rotter het wordt’, luidt het spreekwoord. Dordrecht is echt zo'n stad waar je makkelijk aan voorbij rijdt. Dat een deel van de collectie van het Rijksmuseum thans tijdelijk in het Dordts museum hangt was een reden om samen met onze vriendengroep de stad te gaan ontdekken. Het moet gezegd: Dordrecht heeft een onverwacht mooi centrumgedeelte. Opvallend is dat de stad eeuwen geleden een periode van grote welvaart kende, maar daarna tot op vandaag in slaap is gesukkeld. Wel mooie bruggen, huizen, poorten e.d. maar nauwelijks levendigheid. De straten waren die zaterdagochtend uitgestorven. De gids had daar geen probleem mee, die leefde nog helemaal in de 17e eeuw. Sprak alsof 'we' nog in gevecht waren met Spanje, en 'we' de beeldenstorm toch netjes hadden uitgevoerd.
De cultuurverschillen blijven in ons kleine landje verrassend groot. Onze vriendenclub afkomstig uit het slechts enkele kilometers zuidelijker gelegen Brabant beleefde dat ‘we’ gevoel meer als ‘ze’ . In Rijke Levens constateert Ton van Reen dat wat hij beschrijft geldt voor heel katholiek Europa tot zelfs in Mexico toe. Toch bijzonder dat van de Moerdijk tot Sevilla je hetzelfde terugziet en aan de andere kant van de Moerdijk het geheel anders wordt.
Het blijkt belangrijk te weten waar iemand vandaan komt, want dat laat je niet zomaar los. Ouderen keren niet voor niets vaak terug naar hun geboortegrond. Ook in organisaties wordt cultuur steeds belangrijker gevonden, dan is het makkelijk dat internet de mogelijkheid biedt te zien of er een cultuurkloof is met je collega’s. Op de websites www.familienaam.nl en www.familienaam.be kun je precies zien waar jouw familie in 1993 woonde. Het valt op dat Nederlanders niet zo snel wegtrekken uit hun geboortestreek. Mijn familie kwam Nederland binnen via Zeeuws-Vlaanderen, één werd katholiek, de nazaten bleven in het katholieke Brabant, de anderen trokken naar het protestantse Noorden. Tegenwoordig verspreiden gezinnen zich makkelijker over Nederland en kun je met de websites gelijk zien met welke collega’s je op basis van hun geboortenaam en geboortestreek de meeste cohesie hebt.
