dinsdag, januari 18, 2005

Solden

De Sol-den is geen bijzondere dennensoort . Het is ook niet de verleden tijd van ‘met zich laten sollen’. Neen, het hing na 3 januari tegen alle winkeletalages in Vlaanderen. Solden wordt in België frequent gebruikt om koopjes aan te duiden, de periode waarin handelaars hun restanten tegen verminderde prijs verkopen. Uitverkoop dus.

Met het gebruik van de Nederlandse taal is wel iets geks aan de hand. Want we lezen op de etalages niet meer de woorden restanten, koopje(s), prijsverlaging, prijsvermindering, uitverkoop, opruiming, seizoenskoopjes of seizoensopruiming. Alleen het Engelse woord SALE wordt nog gebruikt.
Nu ben ik zelf helemaal geen groot kenner van het Nederlands. Zonder het spelling - en grammaticacontrole programma van ‘WORD’ zou ik vaak zondigen. Al vallen de rode slingertjes onder de woorden wel mee. Je zult me ook niet deel zien nemen aan Het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Het gemiddelde van de fouten zou een nieuw record bereiken. Maar het valt me wel op dat het aantal Engelse termen toeneemt. Het gebruik van het woord SALE is geen uitzondering, maar wordt regel. Gestimuleerd door het gebruik van internet en IT terminologie.De schrijver Erik Vlaminck wees mij, tijdens de presentatie van zijn uitgave ‘Anastasia’ onlangs op nog een andere trend in Nederland. Terwijl we zo’n voorstander van de emancipatie lijken te zijn, ‘vermannelijken’ we de woorden steeds meer. De leraar Duits kon ons altijd pesten met die verschillende naamvallen, maar ook in het Nederlands kennen we vrouwelijke, mannelijke en onzijdige zelfstandige naamwoorden. In het Algemeen Beschaafd Nederlands is van de lidwoorden moeilijk de mannelijkheid of vrouwelijkheid af te leiden, maar nog wel in het dialect en bijvoorbeeld in het Vlaams. Dat valt o.a. Vlaamse schrijvers op als ze zinnen lezen als ‘De ….., hij is ….’, terwijl het zou moeten zijn “De …. , zij is…. “
Op internet kun je tegenwoordig alles vinden. Een slimme ‘Googeler ’ kan al vrij snel intelligent lijken. De verklaring voor dit Nederlandse gedrag zou wel eens kunnen zitten in onze hang om alles wat uit Amerika over komt waaien gelijk maar te gebruiken (zoals SALE). Daar in Amerika hebben ze voor schoolboeken de taalpolitie. Deze taalpolitie is eigenlijk een tot in het absurde doorgeschoten vorm van politieke correctheid. Je mag niks zeggen wat ook maar in de verste verte zou kunnen worden geïnterpreteerd als discriminerend, stigmatiserend, bevooroordeeld of ongevoelig. Woorden moeten in schoolboekjes vervangen worden, omdat ze bijvoorbeeld seksistisch zijn. De vermannelijking van het Nederlands taalgebruik kan wel eens zijn oorzaak vinden in het feit dat thans het vrouwelijke woord seksistisch, terwijl het mannelijke woord als sekseneutraal wordt gezien. Vroeger werd juist het gebruik van vrouwelijke woorden gepredikt, omdat de mannelijke woorden seksistisch waren.
Kortom , we maken er met zijn allen een rotzooitje van, niet alleen wat het taalgebruik betreft. Ook wat de tijdsperiode van de uitverkoop aangaat kunnen we van de ‘solden’ leren. In België begint die steevast de eerste werkdag na 1 januari. In Nederland begint die steeds vroeger. De nieuwe collecties hangen nauwelijks in de winkel of de uitverkoop begint al. Graaien, graaien en graaien. Het wachten is nu nog op het eerste ziekenhuis met een DBC in de uitverkoop!