Dag Meneer

Kan ik voortaan Kees tegen je zeggen? Al mijn collega's zeggen Kees tegen U, maar ik zeg al jaren netjes Meneer Sol. Bevestigend antwoordde ik op deze vraag van één van onze medewerksters. Ze vond het wel zo prettig het onderwerp eerst duidelijk te bespreken. Al die tijd had ze gewacht op mijn toestemming om me bij de voornaam te noemen. In de 60- en 70-er jaren, zo na de opstand in Parijs, moesten de standenverschillen worden opgeheven. Mij was één van de tien geboden goed aangeleerd: "eert Uw vader en Uw moeder". De "U" met een hoofdletter. Bij katholieken het 4e gebod en bij protestanten het 5e gebod. Voor mij is het heel voor de hand liggend om de "u-vorm" te gebruiken voor mijn vader en moeder. Vreselijk ouderwets natuurlijk, want kinderen gebruiken nu bijna altijd de voornamen om hun vader, moeder, tante en oom aan te spreken. Na zo'n 30 jaar heb ik nog altijd moeite om mijn schoonouders bij de voornaam te noemen. Laat staan om papa en mamma te zeggen tegen personen die mijn natuurlijke vader of moeder helemaal niet zijn! Via allerlei kwinkslagen probeer ik onder het gebruik van die voornamen uit te komen. Dat lukt me heel aardig, moet ik zeggen. E-mailen en chatten heeft een extra dimensie gegeven aan het tutoyeren. Dit flitsende medium legt de "je-vorm" als omgangsvorm bijna verplicht op. Je tutoyeert er vrolijk op los, zonder de persoon in kwestie ooit een keer gezien te hebben. Een intieme omgangsvorm terwijl je elkaar op straat zo maar voorbij kunt lopen. Toch verscheen tijdens het msn-en met mijn dochter in Leuven ineens de kreet "dag meneer" op het scherm. Ze zat op de lap top van haar Vlaamse "lief" te werken. Laten we zeggen dat ze het college anatomie aan het voorbereiden waren. De Vlaamse jongen presenteerde zich op MSN met "dag meneer". Ik moest gelijk aan mijn eigen schoonouders denken. In Vlaanderen zijn ze echter nog gewend om de "U en Gij "vorm aan te houden tot het moment waarop ik toestemming geef om Kees te zeggen. Eigenlijk vind ik het wel mooi dat gebruik van de "U vorm". Het toont toch aan dat de spreker respect heeft voor de ander. Met het verdwijnen van de "U vorm" lijkt dat ook verdwenen te zijn en dat is een verlies. Senioren en zwangere vrouwen krijgen daarom niet meer vanzelfsprekend een zitplaats aangeboden in bus en tram. Misschien toch maar weer de "U vorm " in ere herstellen voor het eerste contact. Dan krijgen we waarschijnlijk vanzelf de betere omgangsvormen terug. Mijn dochter leert ze vanzelfsprekend van haar "lief", zolang als het duurt…