zaterdag, november 04, 2023

Zelfredzaamheid

 

Het is altijd weer een feestje als onze kleinkinderen een paar dagen komen logeren. Dit keer ons jongste kleinkind van 1,5 jaar. Zo jong kunnen ze al klimmen, lopen, praten en meer begrijpen dan wat ze in woorden kunnen vangen. Ondertussen kopieert ze alles, verschoont haar kleine pop met een luier en stopt haar in de poppen-buggy. Zonder schroom vraagt ze om hulp en waardeert die hulp met een subtiel lachje of een lief kreetje. In de speeltuin is ze eerst alleen aan het spelen tot een ander klein kindje komt aanlopen. Met een lekker fel “mijn, mijn, mijn” schermt ze haar territorium af. Het zijn de eerste schreden op het gebied van zelfredzaamheid, om zelfvertrouwen uit te stralen en eigenwaarde op te bouwen. 

 

In de huidige verkiezingsstrijd is bestaanszekerheid een belangrijk thema, een zekerheid die thans niet meer vanzelfsprekend is. Het sterke sociaal vangnet, vroeger vooral binnen de kerkgemeenschappen en later vanuit de overheid, is stapje voor stapje afgebroken. De oplossing was zelfredzaamheid. Meer individuele vrijheid en autonomie zou bijdragen aan het gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde en individuen minder afhankelijk maken van anderen. Toch komt bijna iedereen in zijn of haar leven op een punt dat zelfredzaamheid noodgedwongen omslaat in hulpbehoevendheid. Die hulp komt niet vanzelf, je moet “zonder schroom hulp durven vragen”, sterk genoeg zijn om open te zijn over je hulpvraag. Een beroep doen op anderen, dat als zwaktebod werd gezien, hebben velen verleerd. Zelfredzaamheid gaat verder dan alles zelf doen. Je gebreken bespreken en toegeven dat je het niet meer in je eentje redt, vraagt moed. Anderen willen die hulp best graag geven, worden gelukkig om er te zijn voor de ander.

 

De shift van puur individualisme naar meer ruimte voor collectiviteit en het delen van individuele behoeften komt terug tijdens een bezoek aan de Dutch Design Week. Ook dit jaar weer een hoopvolle presentatie van duurzame resultaten door vaak jonge mensen. Moderne stedelijke design is gericht op een zinvoller en gelukkiger leven, door met nieuwe ruimten de wijkcohesie te versterken. Zo voegt Barcelona huizenblokken samen tot een grotendeels autovrije wijk. Kille, met rijdende en geparkeerde auto’s overwoekerde, straten veranderen binnen de “superblokken” in pleinen en parkjes waar verblijf en lopen van kinderen en volwassenen voorop staan. De nieuwe ontmoetingsplekken sluiten aan op de behoefte aan intensiever menselijk contact, gewoon op straat. Meer bestaanszekerheid wordt nagestreefd door aanpassing van de leefomgeving waar zonder schroom beroep op de ander gedaan kan worden. Zo wordt het voor elkaar zorgen in de wijk niet alleen een feestje voor de kinderen maar voor alle bewoners.