vrijdag, december 20, 2013

IN HET VERLEDEN VAN MANDELA LIGT DE TOEKOMST




Kerst is een tijd van bezinning en reflectie op het afgelopen jaar. Wederom een jaar met extremen: de koudste lente in ruim veertig jaar, een mooie warme zomer, een hittegolf én stormen van orkaankracht. Er kwam een nieuw koningspaar en een nieuwe paus die de tijdgeest goed aanvoelt, waarin krimp en duurzaamheid centraal staan. Het was ook het jaar van indrukwekkende speeches van het Pakistaanse schoolmeisje en Taliban-slachtoffer Malala, maar ook van gifgasaanvallen in Syrië en natuurgeweld zoals de tyfoon op de Filipijnen.

     Onlangs overleed Mandela, een gebeurtenis die de gehele wereld schokte. Een mens, zoals wij zelf graag zouden willen zijn, ging naar de eeuwige velden. De laatste weken zijn veel van zijn eigenschappen beschreven. Wat mij vooral bijblijft is zijn charisma om in de massa, met eenieder die hem ontmoet, een persoonlijke, één op één communicatie op te bouwen. Hij wist mensen uniek maken in de massa, een beleving die hen tot op de dag van vandaag fascineert en motiveert. Mandela’s nalatenschap gunt ons een blik op onze eigen toekomst, nodigt ons uit om nieuwe verbindingen aan te gaan, samenwerking te zoeken en de kracht van het persoonlijke te omarmen. Een intensievere en diepere relatie met de ander te krijgen, waar Kwaliteit en diepgang zullen het daarbij winnen van oppervlakkigheid, zo kunnen we eenzaamheid het hoofd willen bieden.

     De schokkende zaak van de man die tien jaar dood in zijn huis in Rotterdam lag, tien jaar zonder dat maar iemand zich over je heeft bekommerd, raakt velen. Uit onderzoek blijkt dat bijna veertig procent van de volwassen Nederlanders zich eenzaam voelt. Vooral onder gescheidenen, weduwen en ouderen is dat percentage nog hoger. Eenzaamheid is een signaal dat we bewuster moeten leven en opnieuw moeten leren verbinden. Ondanks alle digitale communicatie zijn we het belang van échte, persoonlijke contacten vergeten. We willen allemaal graag deelnemen aan het collectief en willen ook bijzonder zijn, ertoe doen, maar we zijn vergeten hoe we contact kunnen maken. We turen op onze smartphone om maar niet te hoeven kijken naar de ander, en vergeten hoe belangrijk het is om voor elkaar te zorgen.

     Toch zien we in de creatieve sector een verlangen naar authenticiteit en ambachtelijkheid. Zij worden aangetrokken door de krachtige verbindingen tussen ambachtslieden uit de periode van voor de industrialisatie. Innovators gebruiken digitale technieken niet als doel, maar als middel om samen iets moois te maken. Ze zoeken de kracht van samenwerking en ambacht, en creëren zo unieke producten en ervaringen.

     Tijdens het Sinterklaasfeest bij ons thuis was dat goed zichtbaar. Via de iPad was onze dochter vanuit Nieuw-Zeeland toch helemaal aanwezig. Ging vroeger alle aandacht naar het technisch wonder van de face-time en skype technologie, nu was de techniek bijzaak, de aandacht ging naar de gevoelige passages van het gedicht, de leuk surprises en het samenzijn. Zo wordt duidelijk dat het uiteindelijk draait om de échte verbinding, om het gevoel dat de ander er écht bij hoort – of die nu naast je zit of via een scherm is verbonden. Het belang van één-op-één-communicatie is van alle tijden. Door de industrialisatie en digitalisering zijn we het even vergeten, maar nu keren we terug naar de kern: samen zijn, elkaar zien en waarderen. Het geluk zit immers in de ander, maar dan moeten we wel contact maken en houden. Laten we deze Kerst het voorbeeld van Mandela volgen: in de massa de ander uniek maken, door persoonlijke aandacht en verbinding één op één communicatie op te bouwen. Zo maken we van zijn verleden onze eigen toekomst.