FLIKKERING

Singapore had de primeur met de eerste nachtelijke Formule 1-race. Het blijkt een grote kick te geven om die in het kunstlicht blinkende racemonsters door de warme straten van die altijd zo opgeruimde stad te zien vliegen. De Bling-bling glitterde nog sterker als de koninklijke juwelen in de Tower van Londen. 

     Londen blijft dé stad voor trendy ontwikkelingen, ondanks de grote verschillen tussen rijk en arm. Zeker op een zonovergoten prachtige nazomer dag val je van de ene verwondering in de andere. Een superluxe Rolls Royce voelt wat ongemakkelijk op zo’n schitterend warme dag. Een ideaal moment om even met de Ferrari cabrio wat rondjes te rijden over Picadilly circus en langs Buckingham palace. Publiek genoeg. De felrode Ferrari’s en Bugatti’s blinken in het felle zonlicht. Niet voor iedereen is zulke rijkdom weggelegd, dat hebben ze bij Abercrombie & Fitch goed begrepen. Zonder enige buitenreclame zit de winkel vol met voornamelijk jeugdige meiden. Als je ze kunt zien, want het is pikkedonker, kleine halogeenlampjes belichten de kleren als juwelen in de nacht. De verkopers zijn duidelijk niet alleen op kennis geselecteerd, ook het oog mag wat. Al is het soms moeilijk te zien. Bij de ingang wordt de vrouwelijke hormoonspiegel gelijk al in de optimale koopstand gezet, je kunt op de foto met een glamourjongen met blote torso. Zo eentje, die je alleen van de gefotoshopte bladen kent.
     Volgens de Italiaanse bedrijvendokter Rossi schiet onze kapitalistische wereld geheel door. Verpakking is belangrijker geworden dan inhoud. Van een democratisch evenwicht tussen de ‘have’s’ en de ‘have-nots’ is geen sprake meer. Maar ook de kapitalisten hebben het moeilijk, na het zonnig weekend was het ‘Black Monday’, de koersen donderden naar beneden op Wall Street. Gaan we een donkere periode in de wereldgeschiedenis tegemoet met hier en daar een flikkerend sterretje? Of wordt het tijd de tl-noodverlichting aan te doen, zodat we niet racend ten onder gaan?

DRIELANDENPUNT

Onze snelwegen zijn door de moderne geluidswallen, ANWB borden, belijning, dezelfde auto’s en files slaapverwekkend. Pas na de afrit verandert het landschap en dan kan Nederland best mooi zijn, vooral rond Vaals in het Zuid-Limburgse heuvelland. Routine krijgt jammer genoeg vaak de voorkeur boven het experiment. De weg van A naar B verloopt altijd via dezelfde route, al dan niet via de TomTom, terwijl verrassingen ons zo kunnen charmeren. Waarom de kaart niet eens op de kop gelegd?  Dat levert vaak verrassende resultaten op. 

Muren en grenzen doorbreken doen we toch niet zo makkelijk. Na de val van de muur in Berlijn bleken er ineens twee immens grote academische ziekenhuizen naast elkaar te staan, Charité en Virchow. Nu vormen ze één geheel. In Vaals is het niet veel anders, vanuit de Duitse kant gezien is Vaals eigenlijk de meest westelijke wijk van Aachen, vlak bij het academisch ziekenhuis van Aachen. Je bent er binnen 5 minuten. 
     Belgische Franken, Duitse Marken en Hollandse guldens, het waren lichte obstakels om zo maar even over de grens te gaan shoppen en dan was er ook nog grenscontrole. Het was toen makkelijker om even in Maastricht te shoppen, dan over de grens te gaan. Deze maand is de rijksweg tussen Maastricht en Vaals opgebroken, dus dan toch maar naar Aken. In de oude binnenstad wemelt het van Belgen, Nederlanders en Duitsers. Ze spreken een andere taal maar verstaan elkaar, kopen met dezelfde euro dezelfde kleren bij dezelfde winkels. Al die verschillende mensen blijft toch boeien. Behalve die Duitse braadworsten, die mogen we blijven blokkeren.

PAALDANSEN

De natuur is vaak een bron voor een sportieve actie: over beekjes springen, zeilen en skiën. Sporten is van alle tijden. In het oude Griekenland was sporten, naast oorlogsvoeren, een mogelijkheid om roem te behalen. Alleen de populariteit van een sport wil in de loop der jaren wel eens veranderen. Sporten komen en gaan. In de 16e eeuw speelde het Franse hof het ‘Maliespel’, waarbij een houten bal met een ‘maille’, een flexibele stok van taai hout, in zo weinig mogelijk slagen naar een doel werd geslagen. Van het ‘Maliespel’ is niets meer over, alleen Utrecht heeft nog steeds z’n statige schaduwrijke Maliebaan. Veel van dit soort lanen in het buitenland zijn chique winkelstraten geworden (the Mall).
     Epke Zonderland schoot vanwege een te oud handschoentje tijdens de olympische finale helaas van de rekstok, een echte gymnastische sport. Een ‘echte’ sport is natuurlijk ook olympisch. Wat nu een sport een echte sport maakt is wat vaag. Als je een rekstok een kwartslag draait, is het ineens geen olympische sport meer, maar is het paaldansen geworden. Ook daar heb je inmiddels professionele beoefenaars die verder gaan dan een erotische act en een olympische sport willen worden.

     De toename van orkanen in het Caribische gebied en de golf van Mexico geeft veel ellende op Haïti en andere eilanden. De extreme winden zorgen ook voor nieuwe ‘sporten’ zoals horizontaal gestrekt aan een lantaarnpaal hangen. Of paaldansers straks ook tot dit soort standjes in staat zijn is afwachten, daar heb je wel een sterke windturbine voor nodig. Strak zittende sportkleding is dan wel vereist. De natuur zorgt voor nieuwe sporten maar of naturisme zo snel een sport zal worden is te betwijfelen.

ELITE

Nu goed onderwijs steeds belangrijker wordt in een opkomende kenniseconomie (waarin schaarste centraal staat), kon je erop wachten: in ’t Gooi is de eerste privé basisschool in Nederland geopend, een klasje van vier kinderen. De kinderen worden al jong rijp gemaakt om zeggenschap en macht uit te gaan oefenen, een succesvolle toekomst vol rijkdom tegemoet. Allereerst moeten de ouders wel jaarlijks € 12.000 meebrengen voor deze exclusieve scholing.

   Elitevorming is van alle tijden soms meer, soms minder zichtbaar. De Britse en Franse elite toonden zich altijd al duidelijk met kastelen, jachtpartijen, uitgebreide hofhoudingen en speciale kostscholen. Het waren jongens die geboren waren om te heersen en daartoe ook op de wereld zijn gezet. De financiële barrières naar het gewone volk werden hooggehouden, men trouwde binnen de eigen kring en het bestedingspatroon vereiste veel kapitaal. 
    Volgens wetenschapper Tom de Booij is de economische en politieke macht in Nederland altijd in handen geweest van elites. Vroeger bestond die uit Nederlandse landadel, die in de 16e en 17e eeuw een geldinjectie van koopmannen nodig had om het hoofd boven water te kunnen houden. Tot eind 20ste eeuw was de elite verenigd in hun Nederlandse sociale en zakelijke afkomst. Hun financiële instellingen waren nauw met elkaar verweven via participaties in elkaars aandelenkapitaal. De Nederlandse toplaag is altijd een typische handelselite van kapitaalkrachtige koopmannen geweest. Handel vraagt om een 'open' cultuur. Ogenschijnlijk vermengt deze elite zich makkelijker met de maatschappij. Na de rumoerige jaren zestig verdween de elite wat naar de achtergrond: de prinses trouwde met een burgerjongen, geld werd minder belangrijk.
     Zo’n privé schooltje wekt de schijn dat een deel van de elite zich weer wil onderscheiden. Of zijn dit slechts uitwassen van de ‘nouveau riche’? Want de echte elite heeft idealen en weet de waarde van hun eigen privileges in twijfel te trekken. Ook het gewone volk moet trots leren zijn op zichzelf te, op eigen kracht zich te verheffen lukt ze niet. Voor die kennis is een idealistische elite nodig. Schaars zal die kennis blijven, daar zorgt de elite wel voor.