OMGANG

De behoefte aan een vredige omgeving lijkt bij Nederlanders steeds vroeger te komen. De Sint had de pakjes nog maar net door de schoorsteen gegooid of de kerstlichtjes flikkerden al in de winkelcentra. Ook bij ons thuis wordt de kerstboom steeds eerder aangeschaft. Gelukkig viel de prijs mee, een verse blauwspar van 2 meter met kluit, voor slechts € 5,- .
     Ondertussen wijdde de NRC een artikel aan de toenemende botheid van Nederlanders. Volgens landgenoten die in het buitenland zijn geweest, worden we steeds botter. Dat was al zo in vorige eeuwen - Casanova vond de Amsterdammers in 1758 al heel vrij in de omgang- maar het lijkt steeds botter te worden. We hebben zelfs al een minister van Buitenlandse Zaken die Bot heet, maar dat zal wel toeval zijn! In trein en tram maak ik de botheid dagelijks mee: mensen laten anderen niet rustig uitstappen, uitgebreid bellen en ongegeneerd keihard tegen schreeuwen elkaar, zodat iedereen gedwongen mee moet luisteren.
     Is gebrek aan manieren erg? Volgens de Britse journaliste Lynne Truss verlies je dan de vaardigheid om je in anderen te verplaatsen. Dat maakt je minder bewust van andermans ruimte van anderen, de belangen en wensen en belemmert goede communicatie. Die vaardigheid maakt iemand een goed onderhandelaar. Je merkt het verschil gelijk in België: daar geen Hollands haantjesgedrag, rustig overleggen met aandacht voor wat gezegd én vooral niet gezegd wordt.
     Op de kerstmarkt in de buurt lijkt het beter te gaan ofschoon je over de hoofden kon lopen. Met een glas gluhwein in de hand toont iedereen respect voor elkaar. De vraag blijft of de meesten nog de christelijke betekenis van Kerstmis weten. Voor het terugdringen van de Hollandse botheid is het te hopen dat ze die kerstlichtjes blijven verbinden met de vredesgedachte.