De abdij van Le Thoronet, gebouwd tussen 1160 en 1230, blijft een inspiratiebron voor architecten vanwege de eenvoud van haar vormgeving, de extreme soberheid en de strakke lijnen. Le Corbusier bewonderde de abdij om de organische samenhang en de economische efficiëntie van het ontwerp en prees de combinatie van licht en schaduw die de architectuur een gevoel van rust en kracht verleent. De destijds toegepaste principes — met nadruk op eenvoud, zelfvoorzienendheid en harmonie met de natuur, het gebruik van lokale materialen en duurzame landbouwmethoden — vormen tegenwoordig de basis voor ecologisch bouwen. De geschiedenis geeft richting aan moderne inzichten.
Mijn eerste buitenlandse vakantie als kleine jongen, zo’n zestig jaar geleden, voerde met mijn ouders naar Noord-Italië. Ik had de hele reis voorbereid met Michelin-kaarten: steden op de route, geschatte aankomsttijden en zelfs een kaartje uit een gids om dwars door Milaan te rijden. Afgelopen maand moest ik aan die voorbereiding terugdenken tijdens onze eerste ‘laadpalenreis’ richting Zuid-Frankrijk met onze volledig elektrische auto. De vraag was: zou het lukken om zonder problemen de ‘Route du Soleil’ af te leggen? De spanning was flink opgevoerd in talloze krantenartikelen en e-mails van de ANWB, energiebedrijven en automerken, waarbij werd gewezen op laadpassen die bij veel (maar niet alle) palen werken. In plaats van volledig op route-apps te vertrouwen, pakten we opnieuw de Michelinkaart erbij, stippelden de route uit en selecteerden om de 250 kilometer een laadstation. Door onze historische reisplanning te combineren met enkele basisregels bleek de overgang van tanken naar laden best mee te vallen.
Als ziekenhuisbestuurder was ik destijds gericht op het verbeteren van de patiënttevredenheid door de angst bij patiënten en hun familie te reduceren. De patiënten reageerden positief op een breed palet aan initiatieven zoals meer voorlichting, kunsttoepassing, design, geurbeleving, valetparking en intensieve patiëntbegeleiding. Bij de introductie van laadpalen lijkt de industrie echter meer gericht op winst dan op klanttevredenheid, waarbij consumenten zoveel mogelijk onzekerheid wordt aangepraat. De gebruikers kopen daardoor extra kabels en laadpassen en betalen maandelijkse bijdragen voor een iets lagere kWh-prijs. De moderne laadpalenindustrie kan nog veel leren van de eenvoud in vormgeving van de abdij: een duidelijke prijsvermelding op de paal en de mogelijkheid om overal met de betaalpas af te rekenen. Met historische kennis en goede planning kom je vaak verder dan met moderne gadgets, of zoals Roman Krznaric zegt: “Je moet terugkijken om vooruit te kunnen” (NRC, 13-9-2024).
