De temperatuur voelt bij ons vaak anders aan dan wat de thermostaat aangeeft. Het KNMI introduceert dit jaar een slimme nieuwe weerindex, die niet alleen de werkelijke temperatuur laat zien, maar ook hoe koud of warm het écht aanvoelt. Deze nieuwe benadering van het weer weerspiegelt een bredere trend: we zien steeds meer in dat onze ervaring van de wereld wordt bepaald door meetbare feiten én persoonlijke beleving. Emoties zijn cruciaal bij het begrijpen van feiten en geven er betekenis aan. Feiten en gevoel zijn dus geen tegenpolen, maar vullen elkaar juist aan, Het is én én, niet of of. Filosofen zoals Martha Nussbaum gaan nog verder: zij stellen dat in deze combinatie, emoties onthullen wat we écht belangrijk vinden in het leven.
In deze tijd gedragen machtige leiders en superrijken zich alsof ze alles mogen bepalen. Populisten zorgen expres voor verdeeldheid door in te spelen op ongefundeerde angsten, waar de feiten minder belangrijk zijn dan wat mensen voelen en waarnemen. Juist daarom zijn tegengeluiden zo belangrijk, zoals die van bisschop Mariann Budde uit Washington. Tijdens een kerkdienst met de nieuwe president en veel van zijn aanhangers, riep zij politici op om kwetsbare groepen, zoals migranten, te beschermen. Ze vroeg aandacht voor menselijk leed en benadrukte het belang van individuele menselijke waardigheid.
Roman Krznaric stelt in zijn boek Geschiedenis voor Morgen dat we in tijden van crisis lessen uit het verleden moeten halen om onze toekomst vorm te geven. De geschiedenis laat zien wat er gebeurt als woorden betekenisloos worden en menselijke waardigheid wordt genegeerd. Thomas Mann schreef in 1936 dat we net als kunstenaars nieuwe dingen moeten creëren met elementen uit het verleden – met respect voor traditie én oog voor de toekomst.
De huidige oppositie lukt het vaak niet om feiten én emoties te verbinden, terwijl daar juist nu behoefte is. Door emoties in combinatie met feiten te gebruiken, kunnen we beter onderscheiden wat goed en slecht is. We wachten op bevlogen politici en visionairs die daarmee laten zien wat écht belangrijk is en waar ze voor willen vechten.
De aantrekkingskracht van warmere landen, zeker in de wintermaanden, blijft onverminderd groot. Wie wil er niet af en toe ontsnappen aan het grijze, koude Nederland? Zelf vind ik emigreren te drastisch, maar warmte, rust en ruimte blijven verleidelijk. Ook na de Brexit trekken Britse gepensioneerden massaal naar de zon in Europa. Lanzarote verwelkomt jaarlijks 5,7 miljoen Britse bezoekers, bijna 40% van alle buitenlandse toeristen. Gelukkig kiezen ze zowat allemaal voor all-inclusive resorts, waardoor de vissersdorpjes hun charme behouden. Op een januarimorgen, toevallig "blue monday", ontbijten we heerlijk buiten op ons terras, terwijl de opkomende zon schittert boven de Atlantische Oceaan. De golven klotsen rustig tegen de kade. Hier voelt zowel de echte als de gevoelstemperatuur precies goed. Het contrast met de kille, natte januarimaand met thuis kan niet groter zijn. Feiten en gevoel zijn hier geen tegenpolen, maar versterken elkaar perfect.
