Twijfel en kwetsbaarheid spelen een belangrijke rol in een diepe en betekenisvolle vriendschap. Wanneer mensen zich durven openstellen en hun twijfels, zorgen en emoties met vrienden delen, kan dit leiden tot een gevoel van verbondenheid en gedeelde ervaringen, gebaseerd op vertrouwen. Met een paar vrienden zitten we in een modern café, in een ruimte waar vroeger de krant werd geschreven en gedrukt. Samen proberen we herinneringen te delen én te maken. Een zinvol leven loopt immers vaak via verbinding met anderen, of zoals de Engelse uitdrukking luidt: “Aspire to inspire before you expire”. We komen een paar keer per jaar samen. Terwijl wij denken te passen in het door de eigenaar geschetste beeld van de eigenzinnige, creatieve en ondernemende bezoeker, zien de meisjes achter de bar ons waarschijnlijk als mannen op leeftijd. ‘Act your age’ is een van de levenslessen die we daarvan meenemen.
In Close, de Belgische inzending voor de komende Oscars, rennen twee basisschooljongens door een veld vol dahlia’s. Het is een prachtige film over een intieme, onafscheidelijke vriendschap, een hechte band die op de middelbare school veel vragen oproept bij hun klasgenoten. Ze waren ‘te close’ in de ogen van anderen, en daardoor verdween voor hen de vrijheid om zonder na te denken van elkaar te houden. Het gedwongen uit elkaar groeien doet pijn, ontzettend veel pijn, voor deze 13-jarige jongens: het einde van hun mooie vriendschap.
Bijna iedereen in ons vriendengroepje kent elkaar al sinds de middelbare school. We weten uit ervaring dat omgaan met rampspoed of conflicten een vriendschap juist kan versterken. Die diepe, decennialange band is deze jongens helaas niet gegund.
Voor vriendschap is het delen van ervaringen essentieel, en het formuleren daarvan is sinds kort een stuk eenvoudiger geworden. De toepassing ChatGPT kan in enkele seconden coherente, hyperrealistische teksten genereren, nauwelijks van echt te onderscheiden. Werkstukken, rapporten, en columns zijn kinderspel geworden. Binnen twee jaar zal 90 procent van alle digitale informatie door AI worden gegenereerd (NRC, 16-12-2022). Ook de eerste twee zinnen van deze column zijn geformuleerd door dit kunstmatige intelligentieprogramma. Twijfel en kwetsbaarheid komen in me op, nu ‘echt’ en ‘nep’ steeds moeilijker te onderscheiden zijn. Aan de echtheid van onze vriendschap twijfel ik echter geen moment – en daar prijs ik mezelf gelukkig om.
